In de raadsvergadering van 2 juli was het grote onderwerp de kadernota van 2021 - 2024.
Het college was van plan veel te bezuinigen omdat ook onze gemeente het einde van de kas aan ziet komen en de reserves behoorlijk kaalgeplukt waren. Wel vond het college het nodig om ruim een miljoen euro te reserveren voor allerlei projecten die met het CUP (College Uitvoering Programma) te maken hadden. Voor GBD zijn dit voor het grootste gedeelte speeltjes van het college waar ze goede sier mee wilden maken, maar waar niet veel inwoners op zitten te wachten. In 2019 hebben wij hier dan ook tegen gestemd.
Het gevolg van deze reservering is dat er allerlei bezuinigingen gedaan moeten worden om dit te kunnen betalen. Ook wordt er een belastingverhoging gedaan van 4% per jaar gedurende 3 jaar, dus in totaal 12%. GBD was het hier dus helemaal niet mee eens en heeft uiteindelijk tegen gestemd. Wij vinden het niet terecht dat in deze moeilijke tijden de inwoners van Drechterland nog een keer opgezadeld worden met een belastingverhoging.
Voor de volledigheid kunt u hier het volledige betoog lezen van onze fractievoorzitter Idso Brouwer:
Voorzitter, voor ons ligt de kadernota en het document voor de ombuigingen in 2021 en verder. U presenteert hiermee een sluitende begroting die volgens u structureel en reëel in evenwicht is. Hierbij gebruikt u de definitie voor reëel als zijnde volledig, realistisch en haalbaar. De methode waarmee u tot deze sluitende begroting komt baart ons echter grote zorgen.
Al ruim een jaar zegt de wethouder financiën dat hij met een ombuigingsplan komt en het enige waar hij nu mee aan komt is een ordinaire belastingverzwaring voor de inwoners en een menukaartje met de keuze uit nog meer belastingen. Een teleurstellend resultaat van een jaar voorbereiding.
Laten we dan nu de kadernota zelf eens bekijken.
Eerst vult u de kadernota met een bedrag van 200k in 2021 en 400k in de verdere jaren, zonder dat daar spraken is van enige onderbouwing van de activiteiten die hieronder vallen. Tijdens de thema avond zei u zelf dat hier nog geen enkel project onder gedefinieerd was. Van een volledige raming zoals u reëel o.a. definieert is het nog maar dubieus of dat werkelijk zo is.
Ook de haalbaarheid is wat ons betreft nog dubieus. Historisch gezien hebben we elk jaar diverse overhevelingsbesluiten en wordt er steeds gezegd: ja maar, volgend jaar gaan we het echt doen hoor. Als we dan ook nog de factoren Corona, de 1,5 mtr samenleving en de stikstof problematiek meenemen dan zullen er weer tal van projecten niet opgestart worden of vertraagd worden.
Hiermee zijn wij dus sceptisch over twee van de drie criteria die nodig zijn voor een reële begroting. De vraag rijst of hij dan nog wel realistisch is. Wij denken van niet.
Daarna stelt u dat als gevolg van deze ramingen het nodig is om ombuigingen te realiseren om een sluitende begroting te krijgen en komt u met een aantal maatregelen.
U stelt o.a. voor om de OZB cumulatief te verhogen met 4% in 2022, 2023 en 2024. Gemeentebelangen heeft daar grote moeite mee en is dan ook niet van plan dit zomaar te accepteren. Vergelijking met een andere gemeente gaat voor de inwoners niet op. Het referentiekader van de inwoners is wat ze nu betalen t.o.v. een vorig jaar en echt niet wat er in een andere gemeente betaald wordt.
Voorzitter, enige tijd geleden hebben we volgens mij zonder blikken of blozen de taakstelling aan bijna alle GR-en gegeven van 2,5%. Hierbij hebben we eigenlijk tegen ze gezegd: hoe je het doet moet je zelf weten, maar je moet 2,5% bezuinigen. Zo over de schutting gegooid. Zonder enige vraag wat de maatschappelijke invloed is van deze taakstelling.
Wij hebben echter in onze gemeente een domein dat 41% van onze uitgaven behelst. Een klein rekensommetje geeft aan dat 41% van 47 miljoen gelijk staat aan ongeveer 19,5 miljoen euro.
De ombuigingen in dit domein van 250k betekenen een besparing van hooguit 1,3%. Dit lijkt ons niet in verhouding tot de 3x 4% die de inwoners extra mogen gaan betalen en die grote invloed gaat hebben op hun huishoudboekje. We begrijpen best dat dit een moeilijk onderwerp is en dat besparingen op dit domein grote invloed hebben. We zijn echter ook van mening dat gezien de grootte van het bedrag wat er mee gemoeid is er best wel wat meer uit te halen valt. Wij denken toch meer in de richting van 2-4% en willen vragen aan de wethouder om naar dat bedrag te streven. Een toezegging zou zeer gewaardeerd worden. Tenslotte is het blijkbaar in Enkhuizen wel mogelijk om 1,3 miljoen te besparen in het sociale domein.
De wethouder is altijd een gepassioneerd man als het over het sociaal domein gaat en dat waarderen wij echt, maar in dit geval gaat het er niet om of iedereen wel hard werkt en enorm zijn/haar best doet, dat weten wij echt wel en dat hoeft niet nader gezegd te worden. We willen wel graag echt horen van de wethouder waarom het blijkbaar in Enkhuizen wel kan om ruim een miljoen te besparen en blijkbaar in Drechterland niet.
In raadsvergaderingen in vorige jaren heb ik al eens gezegd dat het lijkt of bijna het hele CUP uit de algemene reserves kwam en dat we er dus eigenlijk het geld niet voor hadden. Ik werd nog net niet uitgelachen, maar daar werd wel fel op gereageerd. Nu blijkt dat het inderdaad zo is dat we er het geld niet voor hadden en hebben we eigenlijk op de pof geleefd door de algemene reserve te plunderen.
Wij zijn echter ook realistisch en begrijpen best dat er op enig moment bezuinigd en omgebogen moet worden, alleen wil Gemeentebelangen dit op een andere manier doen en in het voorstel vraagt u ook om onze eigen wijzigingsvoorstellen op te stellen.
- Wij stellen voor om de reservering van de uitvoering van het CUP te verlagen naar 100k in 2021 en 200k in 2022, 2023 en 2024. Hiermee hebben we gelijk 700k totaal bespaard in de begroting.
- Verder stellen wij voor om de OZB verhoging geen 4% cumulatief gedurende 3 jaar te maken, maar 2% cumulatief gedurende 4 jaar. Hiermee komen we in 2024 uit op ongeveer 200K extra aan inkomsten. Het bedrag dat u ten opzichte van uw voorstel inlevert is dan totaal ongeveer 480k. Met de besparing van punt 1) zitten we dan nog steeds 220k in de plus aan besparingen.
- Verder willen wij uit de menukaart toevoegen het punt 3). Namelijk het niet uitvoeren van beleidsmetingen beeldkwaliteit. Dat is inderdaad een onderdeel waarop bezuinigd kan worden; als inwoners de beeldkwaliteit niet goed vinden dan gaan ze echt wel klagen en kan er geacteerd worden op deze klachten. Het is geen groot bedrag, maar alle beetjes helpen.
U vraagt zich nu natuurlijk af waar u de rest van het bedrag van het CUP uitvoeringsprogramma vandaan haalt; welnu, daar zal onze collega van de SPD straks wat meer over vertellen.
Voorzitter, resumerend dus het volgende:
- De inwoners hebben een taakstelling van 2% cumulatief gedurende 4 jaar, op zich al een forse aderlating voor ze
- Het CUP heeft gealloceerde bedragen waarmee ze voor nu aan de slag kunnen
- Een alternatieve vorm van financiering voor het resterende bedrag dat wellicht nodig is voor de rest van het uitvoeringsprogramma van het CUP
- \Het verzoek aan de wethouder sociaal domein om ook te streven naar een substantieel hogere taakstelling dan de 1,3%
Dit vinden wij nu evenwichtig en reëel; iedereen draagt haar/zijn steentje bij
Wij hebben dit tot uitdrukking gebracht in een amendement en een motie. Ik zal het amendement introduceren en de motie wordt ingeleid door de SPD.
Dan nog even iets over de andere punten van de menukaart:
- de afschaffing van de papieren pagina van het gemeentenieuws vinden wij geen goede zaak; het zal vele ouderen verstoten van gemeentenieuws en brengt ook niet zoveel op. Niet doen dus.
- De kwaliteit van de gehele openbare ruimte van B naar C staan wij niet achter. We vinden het al erg genoeg dat het openbaar groen van B naar C gaat. De openbare ruimte is hét aangezicht van onze gemeente en elke terugval hierin zal door de inwoners als zeer negatief ervaren worden. Dit zal ons nog lang gaan achtervolgen
- De menukaart opties om de OZB nog verder aan te passen (lees te verhogen) zijn voor ons helemaal geen optie.
Tenslotte: Landelijk zien we al dat de VVD eigenlijk de spreekbuis en uitvoerder geworden is van het Groen-Links en D66 beleid, teleurstellender is het dan ook dat ook de lokale VVD dit nu aan het doen is, namelijk om zo volledig achter behoorlijke OZB belastingverhogingen te gaan staan. Wij zijn enorm benieuwd hoe de VVD dat over een paar jaar gaat verklaren aan haar kiezers.
Tot zover.